Gwiazdy lecą ładnie…

Najbliższe noce będą tego lata najlepszą porą do oglądania zjawiska „spadających gwiazd” czyli deszczu meteorów przelatujących po niebie. To olśniewające zjawisko znane jest jako Perseidy.

Strumienie światła i kolorów będą przemierzać niebo, podczas gdy eksplozje kul ognia będą trwać, pozostawiając za sobą smugi jaśniejsze niż smugi meteorów Perseidów przelatujących przez atmosferę.

Widoczny corocznie od połowy lipca do 1 września rój meteorów Perseid ma osiągnąć szczyt na początku tygodnie. Oczekuje się do 100 meteorów poruszających się z prędkością 214365 kilometrów na godzinę będzie widoczne na niebie.

Bill Cooke, szef Meteoroid Environment Office NASA, opisał Perseidy jako najbogatszy rój meteorów w roku ze względu na jasne kule ognia.

– To co roku najbardziej przypomina pokaz sztucznych ogni na niebie – powiedział Cooke.

Niezwykle jasne meteoryty, kule ognia według NASA i Cooke’a mogą przekraczać średnicę jednego metra (3,3 stopy) i są jaśniejsze od Wenus. Wenus jest jednym z najjaśniejszych obiektów na nocnym niebie.

Te kule ognia są „jaśniejsze niż jakakolwiek gwiazda lub planeta na niebie”, powiedział Robert Lunsford, koordynator raportów o kulach ognia w American Meteor Society. Podobnie jak sztuczne ognie, kule ognia „mają tendencję do pozostawiania trwałych smug na niebie, które wyglądają jak dym i powoli rozpraszają się w ciągu kilku sekund po tym, jak meteor zniknie”, powiedział Lunsford.

Ten rok jest optymalny do oglądania roju, ponieważ warunki księżycowe nie wypłukują słabych meteorów, pozwalając widzom obserwować zarówno jasne, jak i słabe meteory – uważa Cooke.

– Weź udział w całym roju w tym roku – powiedział wskazując, iż zeszłoroczne warunki księżycowe „w pewnym sensie zamknęły pokaz” i przysłoniły słabe meteory.

W szczytowym momencie roju księżyc będzie oświetlony w 50 procentach, a zajdzie około północy — to idealne warunki do obserwacji meteorów, gdyż ciemne niebo będzie kontrastować ze świetlistymi kulami.

– Cały czas występują roje meteorów, ale znowu, są tak słabe, iż większość ludzi choćby nie zauważy, iż się dzieją – powiedział Cooke. Jednak w rzadkim przypadku w zeszłym miesiącu obserwatorzy dostrzegli meteor ognisty w biały dzień w niektórych częściach północnego wschodu.

– To najlepsza okazja, by zobaczyć te niebiańskie fajerwerki, a one mówią nam dokładnie, kiedy przelatujemy przez pewne orbity komety (Swift-Tuttle), która wytworzyła te meteory – powiedział Lunsford – A poza tym, to całkiem zabawne… jak kolejne Święto Czwartego Lipca.

W 1865 roku włoski astronom Giovanni Schiaparelli odkrył, iż Perseidy były wynikiem przejścia Ziemi przez smugi odłamków pozostawione pierwotnie przez kometę Swifta-Tuttle’a.

Nazwa roju meteorów pochodzi od miejsca na niebie, z którego wydaje się on pochodzić — tak zwanego radiantu — w pobliżu gwiazdozbioru Perseusza. Gwiazdozbiór można zidentyfikować dzięki aplikacji do obserwacji gwiazd, która może pomóc widzom zlokalizować punkt początkowy roju.

Jak oglądać Perseidy

Cooke z NASA zalecają cztery wskazówki dotyczące optymalnego oglądania. Nie potrzebujesz instrumentów takich jak teleskop czy lornetka, ale znajdź najciemniejsze niebo, jakie możesz, bez zanieczyszczenia światłem z Ziemi. jeżeli możesz, połóż się płasko na plecach i patrz prosto w górę, obejmując jak najwięcej nieba. Daj swoim oczom od 30 do 45 minut na przystosowanie się do ciemności. – Nie patrz na swój telefon komórkowy, ponieważ ten ekran psuje twoje widzenie w nocy i odrywa twoje oczy od nieba — powiedział Cooke.

Lunsford zasugerował zabranie wygodnego materacu lub leżaka, aby móc się położyć i cieszyć się widokiem, obejmując jak najwięcej nieba. Unikanie źródeł światła w miejscu obserwacji pozwoli zobaczyć więcej meteorów, ponieważ większość z nich jest słaba, powiedział Lunsford. W przeciwnym razie dostrzeżesz tylko te najjaśniejsze.

Najlepszy czas na oglądanie roju to po północy, około 2 nad ranem, kiedy źródło meteorów będzie najwyżej na północno-wschodnim niebie, powiedzieli obaj eksperci.

– Matka Natura nie szanuje snu ludzi – zażartował Cooke.

Każdy obserwator nieba może zobaczyć ten rój na półkuli północnej, ale „maksymalny (szczyt) będzie później, więc najlepszym miejscem do jego zobaczenia jest środek Oceanu Spokojnego, Hawaje” — powiedział Lunsford. Perseidy nie są widoczne na Antarktydzie, ponieważ radiant nigdy nie wznosi się tam w polu widzenia nieba — dodał.

Pozostałe roje meteorów

Oto nadchodzące roje meteorów i daty, w których spodziewany jest ich szczyt:

• Draconids: 7-8 października
• Orionids: 21-22 października
• Southern Taurids: 4-5 listopada
• Northern Taurids: 11-12 listopada
• Leonids: 17-18 listopada
• Geminids: 13-14 grudnia
• Ursids: 21-22 grudnia

Poezja sierpniowego nieba

Wspominając o Perseidach trudno nie przytoczyć wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, któremu podczas sierpniowych obserwacji spadających gwiazd przyszły do głowy takie oto strofy:

…Nastaw czapki: gwiazdy lecą ładnie
jak świąteczne cacka pozłacane;
nastaw czapki: może która wpadnie
to zaniesiesz ją do ukochanej.

A gdy skłamią, iż jej w domu nie ma,
chora – różne bujdy takie,
gwiazdę rzucisz z powrotem do nieba,
a czapkę naciśniesz na bakier…

Na podst. CTV News