3 dni temu
Wszyscy krajowi operatorzy planują całkowite wygaszenie sieci 3G, technologii, która przez ponad dekadę stanowiła podstawę mobilnego Internetu i umożliwiła rozwój ery telefonów. Decyzja ta będzie miała znaczący wpływ na miliony użytkowników starszych urządzeń, które po wyłączeniu 3G zostaną ograniczone jedynie do podstawowych funkcji telefonicznych.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Harmonogram wyłączeń 3G u polskich operatorów
Proces wygaszania sieci 3G przebiega z różną intensywnością u poszczególnych operatorów. Każdy z głównych graczy na polskim rynku telekomunikacyjnym przyjął własną strategię czasową dotyczącą całkowitego wyłączenia tej technologii.
- T-Mobile: Jest to pierwszy polski operator, który zakończył już zakończył cały proces wygaszania 3G. „Z myślą o Was i Waszych potrzebach kontynuujemy zmiany pozwalające nam oferować Wam najwyższej jakości usługi. Dlatego kontynuując optymalizację naszej sieci i wspierając rozwój 4G/LTE i 5G z końcem kwietnia 2023 wygasiliśmy starą technologię jaką stała się 3G” – pisze T-mobile.
- Orange: „W sieci Orange wyłączanie 3G rozpoczęliśmy we wrześniu ubiegłego roku i sukcesywnie realizujemy je na kolejnych obszarach. W dniach 2-3 września wyłączymy 3G w regionie bydgoskim, nieco później 16-17 września w regionie toruńskim i włocławskim. Na przełomie września i października w regionie konińskim. W październiku przyjdzie czas na okolice Wrocławia (bez miasta Wrocław), Siedlec, Ostrołęki, Ostrowi Mazowieckiej, Ciechanowa czy Brodnicy, a już w listopadzie – wyłączymy 3G na Suwalszczyźnie, w okolicach Płocka, Kutna, Radomia, Szczecina i Świnoujścia oraz w regionie Świebodzina i Frankfurtu” – informował Orange pod koniec ubiegłego roku. Co jakiś czas pojawiają się nowe lokalizacje. Nowe informacje w tej sprawie pojawiły się też pod koniec marca tego roku. „W 2025 roku wyłączymy sieć 3G, a zastąpi ją technologia 4G i 5G” – powiedziała prezes Orange Polska Liudmila Climoc w rozmowie z PAP. Orange ma więc zamiar zamknąć całą sieć 3G do końca 2025 roku.
- Play: UKE informował, iż ruch 3G u tego operatora to zaledwie 3 proc. Początkowo planowano rozpocząć proces w 2025 roku i zakończyć do 2030 roku. Komunikat nie był aktualizowany, ale w końcu pojawiła się informacja o likwidacji 3G razem z aktualizowanym harmonogramem. w tej chwili proces ma zacząć się w kwietniu i zakończy w drugiej połowie roku. Można więc prognozować, iż całość lub większość 3G zostanie wygaszona z końcem roku. Są też informacje przybliżone dla dużych miast. Np. termin dla Warszawy to drugi kwartał 2025 roku, a dla Krakowa druga połowa roku.
- Plus: Plus oficjalnie nie informował o tym, kiedy proces ma się rozpocząć i zakończyć, ale redakcja Interia Geekweek poinformowała, iż likwidacja sieci 3G zakończy się w 2027 roku.
Kto będzie musiał wymienić telefon po wygaszeniu 3G?
Wygaszenie sieci 3G będzie miało bezpośredni wpływ na określoną grupę użytkowników telefonów komórkowych. Problem dotyczy przede wszystkim posiadaczy starszych modeli urządzeń, które nie są kompatybilne z nowszymi standardami łączności. Do tej grupy należą:
- Użytkownicy pierwszych generacji telefonów z systemem Android (wersja 4.0 i starsze) – urządzenia te często nie posiadają modemów obsługujących technologię 4G LTE.
- Posiadacze wczesnych modeli iPhone’a (do iPhone’a 4 włącznie) – te modele były projektowane w czasach, gdy 3G stanowiło szczyt możliwości mobilnej transmisji danych.
- Użytkownicy klasycznych telefonów komórkowych (tzw. feature phones) – proste telefony z klawiaturą fizyczną, które często nie zostały wyposażone w moduły obsługujące nowsze standardy łączności.
- Właściciele starszych tabletów wyposażonych jedynie w modemy 3G – urządzenia te po wygaszeniu sieci trzeciej generacji stracą możliwość korzystania z mobilnego internetu poza zasięgiem Wi-Fi.
Statystyki wskazują, iż problem może dotyczyć znaczącej liczby użytkowników, szczególnie w grupach demograficznych rzadziej wymieniających urządzenia elektroniczne, takich jak seniorzy czy osoby o niższych dochodach. Eksperci szacują, iż wygaszenie 3G może wymusić wymianę urządzeń u kilku milionów Polaków.
Aby sprawdzić, czy dane urządzenie będzie działać po wyłączeniu sieci 3G, należy zweryfikować w jego specyfikacji technicznej obsługę standardów 4G LTE lub 5G. Informacje te można znaleźć w ustawieniach telefonu, instrukcji obsługi lub na stronach producentów.
Funkcje, które przestaną działać po wygaszeniu sieci 3G
Wyłączenie sieci 3G oznacza, iż starsze telefony będą mogły korzystać jedynie z sieci 2G (GSM), co wiąże się z drastycznym ograniczeniem funkcjonalności. Użytkownicy takich urządzeń utracą dostęp do:
Mobilnego internetu
Przeglądanie stron internetowych oraz korzystanie z większości aplikacji stanie się niemożliwe. Sieć 2G oferuje przepustowość rzędu kilkudziesięciu kilobitów na sekundę, co jest wartością dalece niewystarczającą dla współczesnych stron internetowych i aplikacji.
Aplikacji sieciowych
Użytkownicy nie będą mogli korzystać z:
- Bankowości mobilnej
- Komunikatorów internetowych (WhatsApp, Messenger, Signal, Telegram)
- Mediów społecznościowych (Facebook, Instagram, TikTok)
- Aplikacji streamingowych (Netflix, YouTube, Spotify)
- Usług chmurowych (Google Drive, iCloud, Dropbox)
Nawigacji GPS z aktualnymi mapami
Choć sam odbiornik GPS w telefonie będzie przez cały czas działał, aplikacje nawigacyjne wykorzystujące połączenie internetowe do pobierania aktualnych map, informacji o ruchu drogowym czy aktualizacji tras staną się bezużyteczne.
Aktualizacji systemu i aplikacji
Bez dostępu do szybkiego internetu mobilnego, pobieranie aktualizacji systemu operacyjnego oraz aplikacji będzie praktycznie niemożliwe poza zasięgiem sieci Wi-Fi.
Po wygaszeniu 3G telefony zachowają jedynie najbardziej podstawowe funkcje, takie jak:
- Wykonywanie i odbieranie połączeń głosowych
- Wysyłanie i odbieranie wiadomości SMS
- Podstawowe funkcje systemowe niewymagające połączenia z internetem
Dla osób aktywnie korzystających z funkcji telefona i mobilnego internetu, ograniczenie do tych podstawowych usług będzie oznaczało konieczność wymiany urządzenia na nowszy model.
Ekonomiczne aspekty wygaszania sieci 3G
Przejście na nowsze technologie wiąże się z określonymi kosztami, które w całości spadną na konsumentów. Operatorzy komórkowi nie przewidują żadnych rekompensat ani dopłat do zakupu nowych urządzeń, co dla części użytkowników może stanowić znaczące obciążenie finansowe.
Koszty zakupu nowych urządzeń
Osoby zmuszone do wymiany telefonów muszą liczyć się z następującymi wydatkami:
- Najtańsze telefony obsługujące sieć 4G LTE – koszt około 400-500 złotych
- Podstawowe modele obsługujące sieć 5G – ceny zaczynają się od 1000-1500 złotych
- Flagowe telefony z pełną obsługą najnowszych standardów – koszt powyżej 2000 złotych
Dla wielu osób, szczególnie tych o niższych dochodach, wymuszony zakup nowego urządzenia może stanowić znaczące obciążenie budżetu domowego. Problem ten może dotyczyć zwłaszcza seniorów, którzy często korzystają z prostszych i starszych modeli telefonów.
Ekonomiczne uzasadnienie dla operatorów
Z perspektywy operatorów, decyzja o wygaszeniu sieci 3G ma silne uzasadnienie ekonomiczne:
- Redukcja kosztów utrzymania infrastruktury – równoległe utrzymywanie kilku generacji technologii mobilnych wiąże się z wysokimi kosztami operacyjnymi
- Efektywniejsze wykorzystanie częstotliwości radiowych – uwolnione pasma mogą zostać przeznaczone na rozwój wydajniejszych sieci 4G i 5G
- Optymalizacja inwestycji – skoncentrowanie środków na rozwoju nowszych technologii zamiast utrzymywania przestarzałych systemów
- Zwiększenie przepustowości sieci – co przekłada się na lepszą jakość usług dla użytkowników nowszych technologii
Szacuje się, iż koszty utrzymania sieci 3G stanowią znaczącą część wydatków operacyjnych operatorów, podczas gdy generują one coraz mniejsze przychody ze względu na systematycznie malejącą liczbę użytkowników.
Technologiczne przyczyny wygaszania sieci 3G
Decyzja o wyłączeniu sieci trzeciej generacji wynika z wielu czynników technologicznych, które mają najważniejsze znaczenie dla rozwoju nowoczesnych systemów telekomunikacyjnych.
Ograniczone zasoby częstotliwości radiowych
Spektrum radiowe, które może być wykorzystywane do świadczenia usług telekomunikacyjnych, jest dobrem ograniczonym. Uwolnienie częstotliwości zajmowanych w tej chwili przez technologię 3G pozwoli operatorom na:
- Rozbudowę zasięgu sieci 4G LTE, zapewniającej znacznie większe prędkości transmisji danych
- Rozwój infrastruktury 5G, która wymaga dostępu do określonych pasm częstotliwości
- Poprawę jakości usług w obszarach o dużym zagęszczeniu użytkowników
Zwiększenie bezpieczeństwa sieci
Starsze technologie, takie jak 3G, są bardziej podatne na różnego rodzaju zagrożenia cyberbezpieczeństwa. Koncentracja na nowszych standardach pozwala operatorom na:
- Wdrażanie bardziej zaawansowanych mechanizmów zabezpieczeń
- Lepszą ochronę prywatności użytkowników
- Skuteczniejsze przeciwdziałanie cyberatakom i innym zagrożeniom
Rozwój nowoczesnych technologii
Wygaszenie sieci 3G jest istotnym krokiem w kierunku cyfrowej transformacji. Sieci 5G stanowią podstawę dla rozwoju takich koncepcji jak:
- Inteligentne miasta
- Internet rzeczy (IoT)
- Telemedycyna
- Autonomiczne pojazdy
- Przemysł 4.0
Eksperci branżowi podkreślają, iż utrzymywanie przestarzałych technologii hamuje innowacje i opóźnia wdrażanie nowoczesnych rozwiązań, które mogą przynieść znaczące korzyści społeczne i gospodarcze.
Przykłady krajów, które wyłączyły lub wyłączają 3G
Nie tylko w Polsce operatorzy prowadzą prace nad wygaszeniem 3G. W wielu krajach już to się zakończyło lub realizowane są prace nad wyłączeniem sieci.
- Stany Zjednoczone – główni operatorzy (AT&T, Verizon, T-Mobile) wyłączyli 3G w latach 2022–2023.
- Wielka Brytania – planowane całkowite wyłączenie 3G miało dobyć się do końca 2024 r. Nie ma oficjalnych informacji czy proces jeszcze trwa czy został zakończony.
- Australia – sieci 3G mają być całkowicie wyłączone do 2024 r. Tu również nie ma jeszcze informacji o zakończeniu procesu.
- Niemcy – sieci 3G zostały wyłączone w 2021 r.
- Holandia, Szwajcaria, Norwegia – większość operatorów również zakończyła działanie 3G, inne są w trakcie wygaszania.
