Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie przygotowało mnóstwo ciekawych warsztatów, spotkań edukacyjnych oraz wydarzeń kulturalnych.
W Parku Etnograficznym Krakowiaków Zachodnich Będzie można zwiedzić zabytkowe obiekty budownictwa drewnianego, takie jak: zagrody chłopskie z sadami i ogródkami kwiatowymi, obiekty związane z wiejską produkcją rzemieślniczą , kościół z dzwonnicą , remizę strażacką oraz obiekty charakterystyczne dla zabudowy małomiasteczkowej a także dwór. Eksponowane wnętrza mieszkalne wyposażone są w dawne meble, sprzęty, naczynia, części ubioru, obrazy i inne przedmioty prezentujące bogatą tradycję zachodniej części Małopolski.
Zamek Lipowiec Zamek Lipowiec ma swoje korzenie w średniowieczu. Pierwsza wzmianka o tym miejscu pochodzi od Jana Długosza, który wspomina, iż teren, na którym wzniesiono zamek, na początku XIII wieku należał do małopolskiego rodu Gryfitów. W XV wieku zamek był wykorzystywany jako więzienie,
a w 1526 roku osadzono w nim Macieja z Ropczyc. W 1550 roku więziono tam Franciszka Stankara, profesora Akademii Krakowskiej i znanego reformatora religijnego. Zamek przetrwał oblężenie Szwedów
i w XVIII wieku został odrestaurowany przez biskupa Felicjana Szaniawskiego. Opuszczony w późniejszych latach, popadł w ruinę, ale w latach 50. XX wieku uznano go za zabytek. W czasie II wojny światowej rotmistrz Witold Pilecki, po ucieczce z obozu w Oświęcimiu, spędził noc z 27 na 28 kwietnia 1943 roku
w okolicach zamku. Położony na Górze Zamkowej (362 m n.p.m.) w zachodniej części Grzbietu Tenczyńskiego, zamek oferuje wspaniałe widoki na okolice Zatora i Oświęcimia oraz Beskidy Żywiecki, Śląski i Mały.
Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni zostało powołane do życia 4 maja 1953 r. z inicjatywy majora pożarnictwa Zbigniewa Konrada Gęsikowskiego. Od tej pory gromadzi pamiątki związane
z historią straży pożarnej, techniką pożarniczą i kulturą wyrosłą dzięki jednostką Zawodowej i Ochotniczej Straży Pożarnej. Przez siedemdziesiąt lat istnienia Małopolskie Muzeum Pożarnictwa zgromadziło przeszło 4000 eksponatów, w tym ponad 300 eksponatów muzealiów technicznych, 600 plakatów i kalendarzy, 24 000 pozycji archiwalnej dokumentacji: kronik, regulaminów, instrukcji, gazet i czasopism strażackich pochodzących od drugiej połowy XIX w. Uzupełnieniem zbiorów muzealnych jest kolekcja znaczków, etykiet o tematyce pożarniczej, jak również rzeźby i obrazy związane ze strażacką tradycją, kultem św. Floriana, a także z ceremoniałem braci strażackiej. Po blisko siedemdziesięciu latach istnienia w trosce
o trwałą ochronę dóbr materialnych dziedzictwa ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym ze szczególnym uwzględnieniem zabytków techniki pożarnictwa w Małopolskie Muzeum Pożarnictwa zostało wchłonięte w struktury Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie. Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w swoich zbiorach może poszczycić się bogatą kolekcją zabytkowych samochodów pożarniczych, unikalnymi eksponatami są: Mercedes z 1926 r., Polski Fiat 621L z 1938 r., Dodge WC-52
z 1942 r., Magirus-Deutz S3500 DL25 z 1952 r. czy lotniskowy ciężki samochód gaśniczy Barracuda z 1989 r. W zbiorach muzeum znajdują się również samochody pożarnicze produkcji polskiej z drugiej połowy XX w., wozy konne z lat 1910, 1912, 1913. Sprzęt strażacki: gaśnice, toporki, hełmy strażackie, lampy oświetleniowe, środki alarmowania, zwijadła, drabiny, instrumenty muzyczne, sztandary, insygnia, mundury, odznaczenia, mapy, fotografie dokumentalne, instrukcje.
Warsztaty edukacyjne w Parku Etnograficznym Krakowiaków Zachodnich:
Obowiązują zapisy pod numerem telefonu 885 386 913. Koszt zajęć – 30 zł/os.
Warsztaty realizowane są od poniedziałku do piątku
Warsztaty dla grup od 5/min do 25 os/max
Warsztaty garncarskie w trakcie , których uczestnicy dowiadują się, iż garncarstwo uważa się za najstarsze rzemiosło, które wymagało specjalnego warsztatu i dużych umiejętności ale przede wszystkim próbują swoich sił w lepieniu i toczeniu na kole garncarskim. Na zajęciach uczestnicy zapoznają się
z technikami manualnego formowania naczyń z gliny i ich zdobienia oraz z tradycyjnymi wyrobami garncarskimi
Warsztaty tworzenia tradycyjnych zabawek podczas których uczestnicy dowiedzą się czym zajmowały się dzieci przed stu laty, w jakich warunkach żyły, czy miały czas na zabawę. Poznają dawne wiejskie zabawy,
a także będą mieli okazję pobawić się zabawkami, którymi bawili się nasi pradziadkowie. Dzieci własnoręcznie wykonują zabawki : szmacianą lalkę i malują drewniane ptaszki.
Warsztaty z malowania witraży – na warsztatach dzieci poznają tajniki oraz metody malowania na szkle, co pomoże im stworzyć swoje własne i niepowtarzalne dzieła artystyczne, które potem zabierają ze sobą na pamiątkę muzealnego spotkania.
Warsztaty z tkactwa – w trakcie których uczestnicy dowiedzą się, iż prawie w każdym domu znajdowało się krosno, na którym wytwarzano tkaniny, wykorzystywane później do szycia ubrań i materiałów dekoracyjnych. Podczas warsztatów każdy z uczestników będzie miał szansę wykonać zakładkę do książki na drewnianych krosnach.
Warsztaty z tworzenia korali – zajęcia edukacyjne w trakcie, których uczestnicy dowiadują się, iż korale były ulubioną ozdobą krakowianek. Stanowiły prawdziwy skarb rodzinny i były przekazywane z pokolenia na pokolenie. Prawdziwe korale były marzeniem niemal każdej kobiety. Po wielkości paciorków, gatunku korala oraz liczbie sznurów można było rozpoznać pozycję społeczną i zamożność właścicielki. Młode kobiety często otrzymywały korale od swoich rodziców w posagu. Na warsztatach uczestnicy malują drewniane paciorki i komponują korale, które stają się nie tylko pamiątką ale i efektowną ozdobą.
Warsztaty ,,W malowanej skrzyni’’ – warsztaty podczas, których uczestnicy dowiedzą się jak ważnym elementem wyposażenia była skrzynia, do czego służyła i jakie skarby były w niej ukryte. Zapoznają się
z motywami zdobniczymi skrzyń a na zakończenie każdy z uczestników wykona dekorację miniaturowej skrzyneczki, która będzie wspaniałą pamiątką z zajęć.
Warsztaty ,,Kijanką i na tarze czyli jak prały nasze prababcie’’ – na warsztatach uczestnicy dowiadują się ile wysiłku i trudu musiały włożyć dawniej gospodynie, żeby wyprać ubrania. Mają okazję zapoznać się
z dawnymi sprzętami, które służyły do prania i prasowania, a także próbują swoich sił przy pracy maglownicą i żelazkami na duszę i węgiel. Na zakończenie zajęć wykonują własnoręcznie mydełka o różnych zapachach i kształtach, które zabierają ze sobą na pamiątkę.
Warsztaty z kaligrafii – podczas , których uczestnicy poznają zwyczajejakie obowiązywały w szkole podczas lekcji i przerwy. Dowiedzą się także co to jest kaligrafia i czym pisali nasi pradziadkowie. Siedząc w dawnych ławkach będą mogli pisać rysikiem na tabliczkach oraz w zeszytach posługując się piórem
i atramentem.
Warsztaty Po Krakowsku – podczas, których uczestnicy będą mieli okazję zobaczyć i przymierzyć odświętne stroje Krakowiaków Zachodnich, zapoznać się z ich bogatym zdobnictwem i rodzajami tkanin jakich używano niegdyś do szycia strojów. Wykonają własnoręcznie zdobienia bawełnianych toreb eco wzorowanych na zdobnictwie krakowskim. Torbę każdy z uczestników zabierze ze sobą.
Warsztaty w Małopolskim Muzeum Pożarnictwa w Alwerni:
Obowiązują zapisy pod numerem telefonu 453 149 472 . Koszt zajęć – 30 zł/os.
Warsztaty realizowane są od poniedziałku do piątku
Warsztaty dla grup zorganizowanych do 25 os/max
Jak Wojtek został strażakiem – zajęcia edukacyjne podczas których uczestnicy zapoznają się z historią pożarnictwa i rolą OSP. Zajęcia mają na celu zapoznanie dzieci z zawodem i pracą strażaka, budzenie szacunku do pracy strażaków, kształtowanie prawidłowych nawyków w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia a także rozwijanie kreatywności oraz sprawności manualnej uczestników. Na Warsztatach uczestnicy przebierają się w strój strażaka. Następnie dzieci otrzymują bawełniany plecak z naniesionym konturem wozu strażackiego, który pomalują farbami do tkanin. Plecak będzie pamiątką z warsztatów.
Na zakończenie zajęć edukator czyta książeczkę ,, Jak Wojtek został strażakiem’’.
Bezpieczny dom – Uczestnicy biorą udział w zajęciach z symulatorem domu, w którym poszczególne pomieszczenia przedstawiają przyczynę powstania pożaru. Następnie uczą się jak poprawnie wzywać pomoc i jak zachowywać się podczas ewakuacji. Każdy uczestnik zajęć dostają teczkę z certyfikatem.
Wozy strażackie dawniej i dziś – Na tych zajęciach omawiany będzie rozwój wozów strażackich począwszy od sikawki konnej z 1910 roku aż do najnowocześniejszych samochodów strażackich. Dowiemy się również jak zmieniał się i rozwijał sprzęt gaśniczy którym posługiwali się i posługują się strażacy.
W drugiej części zajęć uczestnicy będą mieli okazje poznać technikę druku wypukłego- linoryt oraz spróbować swoich możliwości wycinając toporek, ogień lub własny motyw w linoleum, dzięki specjalnych dłutek. Następnie będą mogli własnoręcznie wykonać odbitkę. Powstała w trakcie zajęć matryca będzie doskonałą pamiątka z pobytu w Muzeum, jak też zachęci uczestników do kontynuowania poznanej techniki w domu.
Na Sygnale – Na czym polega praca strażaka? Gaszenie pożarów, likwidowanie zagrożeń drogowych, chemicznych, wodnych, radiologicznych to tylko niektóre z zadań specjalnych jakie wykonuje. A świetny stan zdrowia, sprawność fizyczna, odwaga i determinacja to elementy które go cechują. Na tych zajęciach uczestnicy młodsi (5-9 lat) i starsi (10-14) poznają pracę strażaka, a korzystając z ekspozycji muzeum jak np. z symulatora pożaru, będą mieli okazję sprawdzić swoja wiedzę w jaki sposób i jaką gaśnicą ugasić pożar widoczny na ekranie. Każdy uczestnik zajęć otrzyma bawełnianą torbę-plecaczek z unikatowym wzorem samochodu strażackiego z naszej kolekcji do samodzielnego pomalowania farbami przeznaczonymi do tkanin.
Dzień otwartych warsztatów indywidualnych:
15, 17 sierpnia – koszt 30 zł/os Tematy:
- Wozy strażackie dawniej i dziś
- Na Sygnale
Nadchodzące wydarzenia:
Wystawa: Park Etnograficzny Krakowiaków Zachodnich – Dwór z Drogini
Wstęp na wystawę w cenie biletu do Parku
„Stroje historyczne w miniaturze’’ autorstwa Wioletty Bary. Autorka jest mistrzynią krawiectwa
i miłośniczką tworzenia strojów historycznych. Od 2018 roku odwzorowuje i szyje ubrania z różnych epok historycznych czy to do artystycznych sesji fotograficznych, czy dla grup rekonstrukcji historycznych.
W strojach uszytych przez Wiolettę Barę wystąpiła m. in. grupa tancerzy z Centrum Kultury Zamek
w Poznaniu w sztuce „Bal 1850”, a zdjęcia jej strojów zostały umieszczone w pismach z dziedziny mody. Autorka kolekcji udowodniła ogromny talent, pomysłowość i kunszt mistrzostwa.
Na wystawie prezentowane są miniaturowe stroje począwszy od średniowiecznych szat przez suknie renesansowe i barokowe, a na stylu Belle Epoque kończąc.
Wystawa jest doskonałą okazją do poznania historii ubioru oraz zmieniających się trendów w modzie.
Wydarzenia kulturalne:
Koncert „Melodie Południowych Winnic”
6 lipca
Miejsce: Park Etnograficzny Krakowiaków Zachodnich w Wygiełzowie – Amfiteatr
Koncert „Melodie Południowych Winnic” jest inauguracją cyklicznego Festiwalu Muzycznych Inspiracji. Koncert będzie muzyczną podróżą przez południową Europę i Amerykę Łacińską, przybliżając utwory zakorzenione w kulturze śródziemnomorskiej i latynoskiej. W repertuarze znajdą się znane i cenione kompozycje, takie jak „Grek Zorba”, „Dzieci Pireusu”, „Y Viva España”, „Ciao Bambino”, „Bésame Mucho” czy „Cielito Lindo”. Wystąpią uznani soliści z całej Polski, którzy zaprezentują te utwory w autorskich interpretacjach. Festiwal stanowi okazję do spotkania z muzyką w wyjątkowej scenerii, podkreślającej dialog między dziedzictwem kulturowym a współczesną sztuką wykonawczą.
„ROMLIV FEST” Święto Kultury Romskiej
19 lipca
Miejsce: Park Etnograficzny Krakowiaków Zachodnich w Wygiełzowie – Amfiteatr
„ROMLIV FEST” to wydarzenie celebrujące bogactwo i różnorodność kultury romskiej. Festiwal łączy
w sobie żywiołowość muzyki, aromatyczną kuchnię oraz atmosferę otwartości i wspólnoty, która od wieków towarzyszy romskiemu dziedzictwu. Na uczestników czeka koncertowa scena z muzyką na żywo. Wystąpią m.in. Roland Bilicki oraz formacja Gypsy Kings, znani z energetycznych interpretacji muzyki romskiej i południowej. Na scenie pojawi się także zespół Imperio, który zaprezentuje repertuar łączący elementy folku, rumby catalana, bosanovy i gipsy jazzu.”
„Lato z Kiepurą”
10 sierpnia
Miejsce: Park Etnograficzny Krakowiaków Zachodnich w Wygiełzowie – Amfiteatr
„Lato z Kiepurą” to muzyczne wydarzenie plenerowe, które nawiązuje do tradycji przedwojennych koncertów popularnego tenora – Jana Kiepury. W wyjątkowej scenerii Parku Etnograficznego Krakowiaków Zachodnich w Wygiełzowie zabrzmią najpiękniejsze arie i duety z klasycznych operetek,
a także wiązanka piosenek z lat 20. i 30. XX wieku. W programie koncertu znajdą się utwory z repertuaru Jana Kiepury – artysty, który przez dekady zachwycał publiczność swoim głosem i charyzmą. Całość wykona Orkiestra Filharmonii Krakowskiej przy udziale znakomitych gości specjalnych. Wydarzenie stanowi okazję do nostalgicznej podróży w czasie i kontaktu z muzyką operetkową w wykonaniu najwyższej klasy artystów.
Koncert „HISTORIA W PIOSENCE. 1000-lecie Korony Królestwa Polskiego”
17 sierpnia
Miejsce: Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni
Koncert stanowi połączenie najpiękniejszych piosenek opisujących urodę ojczyzny i zmienność życia Polaków na przestrzeni wieków z narracją historyczną poświęconą polskim władcom. W warstwie muzycznej prezentowane są pieśni patriotyczne, które stanowią puentę opowieści o królach Polski – ich zwycięstwach, ważnych wydarzeniach z życia oraz cechach charakteru. Wydarzenie ma charakter edukacyjny i artystyczny. W przystępny, często pogodny sposób ukazany zostaje poczet królów polskich, począwszy od koronacji Bolesława Chrobrego w 1025 roku. Koncert traktowany jest jako atrakcyjna forma popularyzacji historii, skierowana do szerokiej publiczności – niezależnie od wieku. Przewidziana jest również możliwość wspólnego śpiewania znanych pieśni patriotycznych, co wzmacnia zaangażowanie uczestników i buduje emocjonalny związek z przekazem wydarzenia. Koncert służy nie tylko upamiętnieniu narodowej przeszłości, ale również inspiruje do świadomego i odpowiedzialnego kształtowania przyszłości w duchu narodowej tożsamości.
XXV Międzynarodowy Małopolski Rajd Pojazdów Zabytkowych
i koncert Wolna Grupa Bukowina
15 sierpnia
Miejsce: Park Etnograficzny Krakowiaków Zachodnich w Wygiełzowie
XXV edycja Międzynarodowego Małopolskiego Rajdu Pojazdów Zabytkowych odbędzie się 15.08.2025. Od 2001 roku wydarzenie to stanowi jedno z najważniejszych cyklicznych spotkań miłośników klasycznej motoryzacji w regionie, przyciągając uczestników z kraju i zagranicy. Rajd jest niepowtarzalną okazją do zaprezentowania unikatowych pojazdów – zarówno zabytkowych samochodów, jak i motocykli pochodzących z różnych części Europy. Prezentowane egzemplarze stanowią wyjątkowe przykłady dziedzictwa techniki motoryzacyjnej i cieszą się dużym uznaniem wśród kolekcjonerów oraz publiczności. Wydarzenie ma charakter pokazowy i integracyjny. Tworzy przestrzeń do popularyzacji historii motoryzacji, umożliwiając bezpośredni kontakt z pojazdami, które na co dzień można podziwiać jedynie
w muzeach lub prywatnych kolekcjach.
Koncert „Brzask Królestwa”
24 sierpnia
Miejsce: Zamek Lipowiec
„1025 – Brzask Królestwa” w wykonaniu zespołu Floripari – Muzycy Wawelscy – to wyjątkowy koncert osadzony w historycznej scenerii Zamku Lipowiec. Wydarzenie przenosi słuchaczy do początków państwowości polskiej – roku koronacji Bolesława Chrobrego – łącząc muzykę dawną z opowieścią
o narodzinach królestwa. Stylizowane brzmienia oraz miejsce o bogatej przeszłości tworzą niezwykle sugestywną atmosferę
Zlot wiedźm i czarownic na Zamku Lipowiec
31 sierpnia
Miejsce: Zamek Lipowiec
Zlot Wiedźm i Czarownic na Zamku Lipowiec to barwna, widowiskowa i niezwykle popularna impreza tematyczna, która co roku przyciąga licznych uczestników – zarówno dorosłych, jak i dzieci. Wydarzenie odbywa się w klimatycznej scenerii średniowiecznego Zamku Lipowiec, co potęguje magiczną atmosferę sabatu. Podczas zlotu uczestnicy przebierają się za czarownice, wiedźmy, tworząc kreatywne stylizacje. Przebrania są ważnym elementem wydarzenia – nie tylko dla zabawy, ale również dlatego, iż w ramach imprezy realizowane są liczne konkursy oraz koncerty.