W sobotę, 7 grudnia, po pięciu latach od niszczycielskiego pożaru, katedra Notre-Dame w Paryżu została ponownie otwarta. W uroczystości uczestniczyli światowi przywódcy, duchowni oraz sponsorzy odbudowy.
W uroczystym otwarciu katedry wzięli udział liderzy ponad 50 państw z całego świata. Tak Fot. KPRPMiędzynarodowa uroczystość
Do Paryża na zaproszenie prezydenta Emmanuela Macrona przybyło około 50 światowych liderów, m.in. prezydent Sergio Mattarella z Włoch, Frank-Walter Steinmeier z Niemiec, Andrzej Duda z Polski i Wołodymyr Zełenski z Ukrainy, powitany w katedrze oklaskami na stojąco. Nie zabrakło też monarchów: króla Filipa I z Belgii, wielkiego księcia Henryka z Luksemburga, księcia Alberta II z Monako i księcia Williama z Wielkiej Brytanii. Prezydenta Stanów Zjednoczonych reprezentowała jego żona Jill Biden. Obecny był także prezydent elekt Donald Trump w towarzystwie Elona Muska. Prezydent Francji, Emmanuel Macron, uświetnił wydarzenie przemówieniem w katedrze – gestem bezprecedensowym w historii Republiki Francuskiej, bowiem nigdy wcześniej prezydent nie przemawiał w świątyni. Macron podziękował strażakom, konserwatorom i wszystkim zaangażowanym w odbudowę, podkreślając znaczenie katedry jako symbolu dziedzictwa Francji i świata. Do katedry zaproszono również sponsorów jej odbudowy, francuskich biskupów, przedstawicieli paryskich parafii i członków kapituły katedralnej. Francuskie media relacjonowały przebieg wydarzenia w najdrobniejszych szczegółach.
Uroczystość ponownego otwarcia katedry rozpoczęło bicie głównego dzwonu – Emmanuela, którego historia sięga XVII wieku. Następnie otwarto drzwi świątyni, a chór Maîtrise Notre-Dame wykonał motet „Totus tuus” polskiego kompozytora Henryka Mikołaja Góreckiego. W trakcie ceremonii wyświetlono film dokumentujący zarówno dramatyczny pożar z kwietnia 2019 roku i prace przy odbudowie katedry. Podczas uroczystości nuncjusz apostolski, abp Celestino Migliore, odczytał przesłanie papieża Franciszka, który wyraził nadzieję, iż odbudowana katedra stanie się symbolem odnowy Kościoła we Francji. Papież zachęcił wiernych i odwiedzających do odkrywania duchowego dziedzictwa tej świątyni oraz czerpania z niej nadziei. W nabożeństwie odprawionym przez arcybiskupa Paryża Laurenta Ulricha wzięli udział duchowni z całego kraju, ubrani w szaty zaprojektowane specjalnie na tę okazję przez Jean-Charles’a de Castelbajaca. Ceremonię zwieńczyło odśpiewanie hymnu „Te Deum”.
Prezydent RP Andrzej Duda (w środku) z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem i jego małżonką Brigitte Macron. Tak Fot. KPRPPożar i odbudowa
Wieczorem 15 kwietnia 2019 roku świat obiegły dramatyczne obrazy płonącej katedry. Pożar, który rozpoczął się około godziny 18:50, strawił unikalny drewniany dach oraz 96-metrową iglicę, zaprojektowaną w XIX wieku przez Viollet-le-Duca. Chociaż ogień dokonał ogromnych zniszczeń, ocalały fundamenty, główna fasada i wiele dzieł sztuki, w tym kogut z miedzianej blachy repusowanej, znajdujący się na szczycie iglicy. To właśnie w nim znajdowały się relikwie św. Dionizego i św. Genevieve. Żywioł nie uszkodził też rozet, dachu naw bocznych, ołtarza, organów, dzwonnicy i dzwonów. Ocalała też korona cierniowa i tunika Ludwika IX Świętego z 1239 roku.
Remont katedry Notre Dame po pożarze trwał pięć lat. Fot. KPRPPrzyczyna pożaru do dziś pozostaje nieznana. Wiadomo, iż w tym czasie katedra przechodziła prace renowacyjne – być może przyczyną katastrofy był błąd lub zaniedbania ze strony pracowników budowy. Trzy dni po pożarze, 18 kwietnia 2019 roku, na znak solidarności ze zniszczoną Notre-Dame odezwały się dzwony w wielu miastach na terenie całej Europy. W Polsce zabił wówczas Dzwon Zygmunta. niedługo po tragedii prezydent Macron ogłosił, iż katedra zostanie odbudowana w ciągu pięciu lat. Dzięki ogólnoświatowej fali solidarności zebrano na ten cel ponad 850 milionów euro. Podczas planowania rekonstrukcji dyskutowano o wprowadzeniu nowoczesnych elementów do katedry, takich jak szklane dachy i modernistyczne iglice. Ostatecznie jednak architekci i politycy zdecydowali się na rekonstrukcję jak najbardziej wierną oryginałowi, aby zachować historyczny charakter budowli.
Perła architektury gotyckiej
Katedra Notre-Dame, znajdująca się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, jest arcydziełem architektury francuskiego gotyku. Od stuleci stanowi także symbol nie tylko francuskiej, ale także europejskiej historii i kultury. Katedra została wzniesiona na wyspie Île de la Cité w miejscu dawnej świątyni Jowisza, którą w epoce średniowiecza przebudowano na przedromański kościół. Pierwotna świątynia okazała się jednak zbyt mała dla rosnącej liczby mieszkańców Paryża. W połowie XII wieku biskup Paryża Maurice de Sully podjął decyzję o budowie nowego kościoła, nawiązującego stylem do powstałego kilka dekad wcześniej opactwa Saint-Denis. Kamień węgielny pod fundamenty katedry położył w 1163 r. papież Aleksander III. Choć ołtarz główny poświęcono już 19 maja 1182 roku, prace budowlane nie zostały zakończone. W kolejnych dekadach dobudowywano m.in. nawy boczne i transepty. Budowa kościoła trwała niemal dwa stulecia i zakończyła się w 1345 roku. W jej konstrukcji zastosowano przełomowe wówczas rozwiązania architektoniczne, takie jak sklepienia krzyżowo-żebrowe i przypory, które umożliwiły wzniesienie wyższych i lżejszych ścian z dużymi oknami wypełnionymi witrażami.
Podczas uroczystości prezydent Polski miał okazję do krótkiej rozmowy z Elonem Muskiem. Tak Fot. KPRPNotre-Dame na przestrzeni wieków była świadkiem najważniejszych wydarzeń historycznych, miejscem koronacji i uroczystości królewskich. To właśnie w katedrze dyskutowano o rozpoczęciu trzeciej krucjaty, a w 1431 roku odbyła się tam koronacja Henryka VI na króla Francji podczas wojny stuletniej. W 1804 roku Napoleon Bonaparte koronował się w niej na cesarza. Historia katedry to również dzieje jej zniszczeń. Katedra została częściowo zdewastowana w czasie walk religijnych pomiędzy katolikami i hugenotami. Podczas rewolucji francuskiej Notre-Dame została zbezczeszczona i przemianowana na Świątynię Rozumu, aby ostatecznie stać się magazynem żywności. W 1801 roku Napoleon Bonaparte zwrócił katedrę Kościołowi. Wówczas rozpoczął się remont niektórych elementów katedry, ale prace okazały się niewystarczające, aby przywrócić kościół do dawnej świetności. W XIX wieku katedra ponownie popadała w ruinę. Taki obraz katedry opisał Victor Hugo w powieści „Notre-Dame de Paris” („Katedra Marii Panny w Paryżu”, znana też jako „Dzwonnik z Notre-Dame”). Jego dzieło odniosło ogromny sukces, dzięki czemu więcej osób zaczęło interesować się przywróceniem paryskiej świątyni do stanu świetności sprzed lat. Gruntowna renowacja rozpoczęła się w 1844 roku. W następnych dekadach Notre-Dame służyła już mieszkańcom Paryża jako kościół. To właśnie w XIX wieku katedra stała się symbolem miasta i całej Francji. W XX wieku przetrwała dwie wojny światowe bez większych uszkodzeń, a po wyzwoleniu Paryża z rąk Niemców odprawiono w niej dziękczynną Mszę świętą, w której udział wziął generał Charles de Gaulle. W 1980 roku w murach katedry mszę świętą odprawił papież Jan Paweł II. W 2013 roku uroczyście świętowano 850-lecie Notre-Dame.
Nowy rozdział
Odnowiona katedra, do dziś będąca jednym z najważniejszych symboli Paryża i Francji, ponownie stanie się miejscem modlitwy, refleksji i podziwu dla jej wielowiekowej historii. Szacuje się, iż w 2025 roku Notre-Dame odwiedzi około 15 milionów turystów z całego świata.
Alicja Dębek
![Zawaliło się ocieplenie kurnika. Zginęło około 3,6 tys. ptaków. Strażacy od rana prowadzili akcję [FOTO]](https://isokolka.eu/images/stories/2024/12/grudzien3/22kury.jpg)
