Bezpieczeństwo użytkowania obiektów powinno być zagwarantowane w każdym miejscu pracy. W tym celu wykonuje się oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne. Jest ono szczególnie istotne wówczas, gdy brakuje dostępu do światła naturalnego, a oświetlenie sztuczne z uwagi na brak zasilania nie działa. Dlatego należy mieć na uwadze błędy podczas projektowania oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego oraz ich unikać. Pozwoli to również na minimalizację problemów wynikających z procesem odbioru budynku.
W tym artykule znajdziesz:
- oprawy oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego w świetle prawa,
- uwagi do projektowania oświetlenia awaryjnego,
- najczęstsze błędy podczas projektowania oświetlenia ewakuacyjnego.
Odpowiedź na te i inne pytania znajdują się w kolejnych akapitach.
Systemy oświetlenia awaryjnego i ewakuacyjnego w świetle prawa
Projektowanie tego typu instalacji oświetleniowych powinno opierać się o normy, wytyczne i inne wymagania. Należą do nich m.in. norma PN-EN 1838, rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków oraz rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, a także rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Informacje w nich zawarte określają podstawowe miejsca i sposób montażu opraw obu systemów, a także dają wskazówki dotyczące użytkowania opraw. Jednak niejednokrotnie problem pojawia się z interpretacją tych przepisów, co związane jest z błędnym wyznaczaniem stref, w których konieczne jest zastosowanie systemów oświetlenia awaryjnego oraz ewakuacyjnego. Różnice i podobieństwa pomiędzy nimi opisywaliśmy w artykule Czym się różni oświetlenie awaryjne od ewakuacyjnego?
Oświetlenie awaryjne oraz instalacje oświetlenia ewakuacyjnego – uwagi do projektowania
Należy pamiętać, iż instalacje oświetlenia awaryjnego powinny zapewniać bezpieczeństwo ucieczki podczas groźnej sytuacji. Natomiast to w jakich pomieszczeniach powinno być stosowane oświetlenie ewakuacyjne zawiera się w rozporządzeniu potocznie nazywanym WT warunkami technicznymi. Zalecenia te dotyczą w szczególności miejsc o dużych powierzchniach, także te w zakładach przemysłowych. W celu określenia miejsc instalowania oświetlenia awaryjnego projektanci stosują także wytyczne znajdujące się w rozporządzeniu w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zawarte w niej wskazówki zalecają umieszczać takie oświetlenie również w pomieszczeniach oraz miejscach przebywania ludzi, gdzie w razie awarii wystąpić może zagrożenie życia lub zdrowia pracowników.
W celu poszukiwania niezagrożonego i bezpiecznego miejsca, na każdych drzwiach wyjściowych przeznaczonych do ewakuacji, oprócz piktogramów, powinno znaleźć się także oświetlenie. Należy jednak pamiętać, iż piktogramy w formie znaków fluorescencyjnych stanowić powinny jedynie uzupełnienie awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego. Zdarza się, iż takich źródeł światła brakuje, zarówno po stronie wewnętrznej jak i zewnętrznej, a te umieszczane na budynkach nie są odporne na warunki atmosferyczne m.in. oddziaływanie wody czy temperatury.
Ponadto zastosowanie opraw oświetlenia awaryjnego ma współdziałać ochronie przeciwpożarowej. Dlatego niezbędne jest wykorzystanie go do oświetlenia urządzeń przeciwpożarowych, o czym często się zapomina.
Co istotne, oświetlenie ewakuacyjne nie może zastępować oświetlenia zapasowego. Natomiast zaprojektowanie awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego nie jest wymagane, kiedy w pomieszczeniach zastosowano awaryjne oświetlenie zapasowe spełniające wymagania dla awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego. Głównym warunkiem jest zachowanie minimalnych poziomów natężenia światła.
Najczęstsze błędy podczas projektowania oświetlenia awaryjnego oraz ewakuacyjnego
W praktyce, najwięcej błędów ukazuje się podczas realizacji oświetlenia ewakuacyjnego. O tym, w jaki sposób dobierać oświetlenie na drogach ewakuacyjnych mówi norma. Często jednak projektanci błędnie interpretują jej zapisy, przez co wytyczne a także oświetlenie drogi ewakuacyjnej nie jest poprawne. Dotyczy to w szczególności odległości między oprawami, które zwykle są zbyt oddalone od siebie.
Należy także pamiętać, iż zarówno na drogach jak i na wyjściach ewakuacyjnych powinno znaleźć się awaryjne oświetlenie ewakuacyjne wraz z dostosowanymi do opraw oświetleniowych piktogramami. W tym przypadku szczególną uwagę należy zwrócić na ich dopasowanie do miejsca w którym ma zostać umieszczony jak i umieszczenie piktogramu zgodnego z normą. Niestety zdarza się, iż tego typu znaki bezpieczeństwa nie są odpowiednio dobrane do obszaru ich zastosowania. To z kolei może powodować dezorientację oraz niewłaściwą ewakuację z obiektów budowlanych, a przez co powodować niebezpieczeństwo dla ich użytkowników. Ponadto powinno wykluczać się umieszczanie znaków ewakuacyjnych bezpośrednio na źródłach światła.
Częstymi błędami popełnianymi podczas projektowania oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego są odległości między oprawami a elementami pozostałych systemów. Dotyczy to m.in. oddalenia od urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, a także wiąże się z wymaganiami zawartymi w rozporządzaniu w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, w którym znalazły się informacje dotyczące minimalnych odstępach od sygnalizacji pożarowej.
Przedstawiliśmy najczęstsze błędy podczas projektowania oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego. Wraz z naszymi partnerami możemy wykonać projekt oświetlenia podstawowego i miejscowego oraz wyposażyć obiekt w oprawy oświetleniowe awaryjne. Chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat? Zadaj pytanie w poniższym formularzu.
Hej,
Jeżeli masz dodatkowe pytania, wypełnij formularz i zadaj je naszym specjalistom.
Pomożemy Ci w doborze optymalnych rozwiązań.
Zobacz pozostałe artykuły
Czym jest olśnienie przykre?
Każdy z nas niejednokrotnie doświadczył rażącego światła, które w praktyce nazywane jest olśnieniem przykrym. Nazywany potocznie efekt olśnienia wpływa niekorzystnie na narząd wzroku ograniczając stopień widzenia i zdolności rozpoznawania.
Więcej Info
Lumeny na waty – jak przeliczyć strumień świetlny?
Strumień świetlny oświetlenia LED podawany jest w lumenach. Natomiast w przypadku tradycyjnych źródeł światła zwykle jasność świecenia była określana za pośrednictwem pobieranej przez nie mocy w watach. Żeby móc choć w pewnym stopniu porównać oba źródła niezbędny jest przelicznik lumeny na waty. Dlatego w tym artykule poruszamy tą kwestie.
Więcej Info
Potrzebujesz pomocy
w wyborze oświetlenia?
+48 71 733 60 50
9.00 – 16.00